Polenaktion 1938 deportacja Zydów obywateli polskich z III Rzeszy
Pociągi Zycia 1938 – 1939,
Pociągi Smierci 1941 – 1945
,
Fragment pomnika, który stoi przy dworcu metra i koleji miejskiej Berlin-Friedrichstrasse. Transporty dziecięce z lat 1938-1939 były dla wielu żydowskich dzieci w Niemczech jedyną szansą ratunku przed niemieckim terrorem nacjonalistycznym.

Jednym z tych dzieci był też przyszły rzeźbiarz Frank Meisler. Rzeźby są Jego dziełem i powinny upamiętniać te fakty historyczne.

Artysta-Rzeźbiarz, Autor rzeźb:
Frank Meisler

Wykonanie i opracowanie graficzne zdjęć:
Andreas Kozik

Analizując wyniki spisu ludności z 16 czerwca 1933 można stwierdzić, że prawie 20% ludności żydowskiej w Niemczech było obcokrajowcami, dokładnie licząc 98 747 z tego 57,2% posiadało obywatelstwo polskie. 41 122 (41,6%) wszystkich obcokrajowców pochodzenia żydowskiego żyło w Berlinie. 1.)  Maurer Trude:“Auslaendische Juden in Deutschland 1933-1939“ in: „Die Juden im nationalsozialistischen Deutschland 1933-1943“, J.C.B. Mohr (Paul Siebeck), Tübingen 1986, Seite 189. 1.)

Polscy Zydzi wraz z innymi mniejszymi grupami Zydów pochodzących z krajów Europy Srodkowej i Wschodniej określano pojęciem: Ostjuden – Zydzi wschodni. Określenie to miało wydzwięk bardzo perojatywny/obraźliwy nie tylko w czasach Hitlera. H.G.Adler opisuje tą sytuacje bardzo dosadnie: „Polski Zyd nie cieszył się sympatią; wobec niego wydawało się być dozwolone wszystko co normalnie uznawano za złe obyczaje”. 2.)  H.G. Adler: "Der verwaltete Mensch. Studien zur Deportation der Juden aus Deutschland". J.C.B. MOHR (Paul Siebeck) Tübingen 1974, Seite 91. 2.)

Narodowosacjalistyczne prawodastwo pogorszyło tylko sytuacje Zydów wschodnich. Po przyłączeniu Austrii, automatycznie obowiązywały wszystkie ustawy anty-żydowskie Rzeszy także w Marchii Wschodniej (nazwa Austrii, po przyłączeniu do Rzeszy).

Polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych obawiając się dużej fali migracyjnej, mieszkających na obszarach III Rzeszy obywateli polskich wyznania mojżeszowego, ogłosiło 31.03.1938 ustawę na mocy której można było osoby nie posiadające od lat kontaktów z Polską pozbawić obywatelstwa polskiego.

Kolejnym krokiem ze strony polskich władz było zarządzenie z 6.10.1938 o wprowadzeniu adnotacji kontrolnej w polskich paszportach zagranicznych (bez tej adnotacji traciły one po 29.10.1938 swą ważność). Strona niemiecka zareagowała zarządzeniem z 26.10.1938 o wydaleniu z terenów Rzeszy polskich Zydów.

Czy tylko wspomniane ustawy były przyczyną tej masowej, brutalnie przeprowadzonej deportacji, jaką rolłę odgrywały plany przebudowy stolicy Rzeszy - Berlina i przygotowania do zbliżającej się wojny, będzie jeszcze z pewnoscią badane przez historyków. Ważne jest wskazanie na wzajemnie oddziaływanie na siebie kolejnych wydarzeń historycznych. Zamach w Paryżu (7.11.1938) wykorzystany jako pretekst do pogromów 9-10.11.1938. Terror wobec ludności żydowskiej w Niemczech, który dla wielu żydowskich rodziców był przyczyną podjęcia decyzji o wysłaniu własnych dzieci do obcych krajów (Transporty dziecięce). Dotyczy to też cześciowo deportowanych dzieci żydowskich ze Zbąszynia.

Kronika jest próbą przedstawienia istotnych ustaw, zarządzeń, wydarzeń historycznych z lat 1933-39 dotyczących tego tematu. Jednorazowy jak do tej pory charakter ma lista nazwisk deportowanych (A – Z). Adresy internetowe przedstawione na stronie: Linki powinny być pierwszą pomocą dla wszystkich chętnych do podjęcia własnych badań.

opracowanie historyczne, webdesign, stworzenie stron internetowych: A.Kozik (2016)